December is de maand van terugkijken én vooruitkijken. Wat wordt belangrijk in 2026? Wie de bewegingen van de afgelopen jaren volgt – technologie die versnelt, organisaties die diverser worden, medewerkers die kritischer zijn – ziet dat interne communicatie een steeds strategischere rol krijgt. In 2026 moeten communicatieprofessionals meer dan ooit richting geven in organisaties die technischer, onzekerder en complexer worden.

Trend 1. Dialoog wordt dé interventie

Hoe digitaal we ook werken, de behoefte aan echte gesprekken wordt groter. Organisaties zien dat informatie wel stroomt, maar dat begrip achterblijft. Dat leidt tot misverstanden, onzekerheid en beperkte binding.

Daarom wordt dialoog de belangrijkste interventie van 2026. Niet langer: Hoe brengen we de boodschap? maar: Hoe helpen we betekenis geven? Dat vraagt meer dan technische hulpmiddelen, zoals gesprekskaarten. Het vraagt ontmoetingen waarin collega’s elkaar weer echt zien (op kantoor), en communicatieprofessionals die gesprekken ontwerpen en begeleiden waar anders stilte of spanning zou ontstaan.

Trend 2. Impliciete inclusie

Diversiteit en inclusie zouden in 2026 geen apart project meer moeten zijn: ze bepalen de dagelijkse ervaring van medewerkers. Maar we zijn er nog niet. Organisaties zijn diverser dan ooit, maar ook verdeeld: jong-oud, progressief-traditioneel, digitaal-analytisch vs. mensgericht. Dat zorgt soms voor spanningen en misverstanden in teams. Mooie waarden op een website zijn niet genoeg; medewerkers willen bewijs in de praktijk. Voelen mensen zich veilig? Wie zit er werkelijk aan tafel? Worden waarden gevolgd als het spannend wordt? Incidenten bij grote bedrijven die hun diversiteitsbeleid afzwakten onder politieke druk (Trump), maken dit thema alleen urgenter. De kloof tussen woord en daad is dodelijk voor vertrouwen. Gelijkertijd lijken de woorden diversiteit en inclusie soms taboe.

Interne communicatie heeft daarom een sleutelrol: betekenis geven aan Diversiteit, Gelijkheid en Inclusie, voorbeelden vanzelfsprekend maken, sociale veiligheid bespreekbaar houden en ruimte laten voor verschillende stemmen zonder te polariseren. Dat vraagt soms om een ander frame, om te voorkomen dat de discussie wordt gekaapt. Maar de inclusieve organisatie blijft de toetssteen voor vertrouwen en betrokkenheid.

Trend 3. Van AI-tooling naar AI-ethiek

In de afgelopen jaren experimenteerden organisaties volop met AI. Het was de tijd van ‘laat 1000 bloempjes bloeien’. Het wordt nu tijd om te kijken wat we echt breder in de communicatie gaan gebruiken. De periode van ongeremd experimenteren met AI in communicatie loopt af; het is tijd voor keuzes en kaders. Komend jaar gaan we toetsen welke succesvolle kleinschalige toepassingen nu breder gaan worden ingezet. Er blijft natuurlijk ruimte voor experimenteren, maar dan gericht.

Daarnaast komt in 2026 een nieuwe organisatiebrede vraag centraal te staan: niet wat AI kan, maar wat AI doet met mensen, werk en cultuur. AI roept nieuwe vragen op: hoe voorkom je dat medewerkers zich gemonitord voelen? Hoe zorg je dat technologie empathie niet verdringt? Welke data gebruik je wel en niet?

Als communicatieadviseurs kunnen we zorgen voor duiding van technologie. AI-beleid begrijpelijk maken, helpen teams keuzes te maken en zorgen dat de menselijke maat behouden blijft. AI wordt daarmee niet alleen een productiviteitsvraag, maar een gesprek over waarden.

Trend 4. Klaar staan voor reorganisaties

Veel organisaties krijgen in 2026 te maken met bezuinigingen en herstructureringen. Dat vraagt een andere dimensie van het communicatievak. Het vraagt om kennis van de stappen in een reorganisatieproces: wie wordt wanneer en op welke manier betrokken? Reorganisaties bieden niet altijd ruimte voor brede inspraak, maar dat betekent niet dat er geen aandacht kan zijn voor ideeën en zorgen binnen de organisatie.

Soms is een meer ‘blauwe’ aanpak nodig, met duidelijke kaders en minder participatie. Maar dan wel eerlijk en transparant, zonder de schijn van inspraak als besluiten elders al vaststaan. Dat vraagt zorgvuldige procescommunicatie, goede timing en oprechte aandacht voor wat er leeft.

Trend 5. Doen wat ertoe doet

De bezuinigingen raken ook communicatieafdelingen. Tegelijkertijd dwingt dat tot meer focus en professionalisering. Communicatie produceert minder zelf en moet loslaten, coacht en regisseert meer anderen. Daarbij werken we nadrukkelijker vanuit leidende principes en een uitgewerkt IC-canvas.

De vraag wordt: waar voegen we echt waarde toe? Wat stoppen we? Welke thema’s horen bij communicatie en welke niet? Het onderscheid tussen A-, B- en C-taken wordt scherper. Een kleinere afdeling kan strategischer opereren – als de positionering helder is.

2026 vraagt om keuzes

De trends voor 2026 laten één ding zien: organisaties hebben communicatie harder nodig dan ooit. Om richting te geven, te duiden, te verbinden en te begrenzen. Dat komt overeen met de analyse in het DPC-rapport over overheidscommunicatie: ‘Stap in de toekomst’. De ontwikkelingen vragen om meer menselijkheid, eenvoud, ethiek en samenwerking in communicatie. Technologie wordt complexer. De samenleving spannender. Medewerkers kritischer én kwetsbaarder.

Interne communicatie kan technologie menselijk maken, waarden tot leven brengen, gesprekken openen en organisaties helpen keuzes te maken die echt werken. Ook in 2026 valt er nog heel wat te ontwikkelen.

Huib Koeleman